Seollal (설날) -Tết Nguyên Đán của người Hàn có gì?

Seollal (설날) là gì? Seollal là 1 trong 3 dịp lễ lớn của xứ sở kim chi, bên cạnh Tết Trung thu (추석) và Tết Đoan ngọ (단오). Cũng giống như Việt Nam, người Hàn Quốc đón Tết Nguyên đán cổ truyền vào ngày 1 tháng Giêng Âm lịch hàng năm. Trong những ngày Tết truyền thống, người Hàn Quốc thường mặc hanbok, thực hiện các nghi lễ, chơi các trò chơi dân gian, ăn các món ăn truyền thống, nghe kể chuyện và gặp gỡ mọi người. Hãy cùng VJ Việt Nam khám phá Tết Nguyên Đán Seollal của người Hàn nhé!

Seollal (설날) -1 trong 3 dịp lễ quan trọng của người Hàn

Ý nghĩa của ngày Seollal (Tết Hàn Quốc)

“Seol (설)” bắt nguồn từ 낯설, có nghĩa là khác lạ Vì vậy chúng ta có thể hiểu Seollal (설날) theo nghĩa là sự lạ lẫm của năm mới hay ngày lạ lẫm.

Nói cách khác, Seollal còn là thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Nó vẫn còn nhiều dư âm của cái cũ xen lẫn cái mới nên cảm giác rất lạ lẫm.

Đối với người Hàn Quốc, Seollal có một ý nghĩa đặc biệt, không chỉ là ngày đánh dấu sự khởi đầu của năm mới. Đây là dịp để người Hàn Quốc đoàn tụ với gia đình, tưởng nhớ và tỏ lòng thành kính với ông bà, tổ tiên.

Ý nghĩa của ngày Seollal

Nguồn gốc Tết Nguyên Đán ở Hàn Quốc

Tuy nhiên, vào đầu những năm 1900 trong thời kỳ thuộc địa của Nhật Bản, người dân bị cấm tổ chức ngày lễ này. Nhật Bản yêu cầu âm lịch là đối tượng được “ưu tiên loại bỏ”, vì vậy Tết Nguyên đán được gắn với tên gọi Gujeong hay “Tết cổ truyền”. Việc đón Tết thời đó là điều cấm kỵ nhất, thậm chí có thể bị phạt tiền, hành hạ nếu vi phạm.

Khi xâm lược Hàn Quốc, người Nhật cũng bỏ tết âm lịch của nước mình và đón Tết Tây. Đây là lý do tại sao Nhật Bản là quốc gia hiếm hoi ở Châu Á sử dụng dương lịch và đón Tết theo lịch này.

Vào ngày 14 tháng 2 năm 1924, một nhà văn nổi tiếng của Hàn Quốc đã phẫn uất vì ông không thể có một cái Tết âm lịch đúng nghĩa và mô tả 10 ngày Tết theo Dương lịch là “ngày Tết của một ai đó, không phải của riêng người dân của mình.”

Thời kỳ phục hưng ngày Tết truyền thống Hàn Quốc

Sau khi được giải phóng khỏi chế độ nô lệ, Hàn Quốc bước vào cuộc đấu tranh khôi phục lịch âm và nối lại ngày lễ truyền thống. Một cuộc thăm dò năm 1985 cho thấy gần 90% người Hàn Quốc thời đó muốn ăn mừng năm âm lịch truyền thống.

Điều này đã gây ra rất nhiều áp lực cho chính phủ lúc bấy giờ. Người dân xứ sở kim chi đã làm mọi cách từ đánh nhau đến phản đối, tổ chức lễ mừng năm mới truyền thống riêng cho từng gia đình, tuân theo những nghi thức, nghi lễ truyền thống đã bị bỏ rơi từ trước năm 1900 để duy trì sự lưu giữ những nét đẹp văn hóa vốn có.

Cuối cùng, sau gần một thế kỷ đấu tranh không ngừng nghỉ, năm 1989 – Tết Nguyên đán được coi là ngày lễ chính thức của người Hàn Quốc với tên gọi Seollal (설날) với 3 ngày nghỉ.

Phong tục đón tết của Hàn Quốc

Trước Tết Seollal: Bận rộn chuẩn bị

Ở Hàn Quốc, mọi người chuẩn bị cho Seollal từ rất sớm, họ sẽ sắm sửa, gói quà gửi bố mẹ và người thân. Trong đó, việc sắp xếp thời gian để về thăm quê hương cũng rất được chú trọng. Đó là lí do mà vào trước Seollal, vé xe buýt, vé tàu và máy bay đều bán hết một cách nhanh chóng. Thời gian đi lại trong những ngày nghỉ lễ mất gấp hai đến bốn lần thời gian đi lại bình thường do giao thông đông đúc.

Các món quà được chọn để tặng vào dịp tết thay đổi mỗi năm tuỳ vào tình hình kinh tế và xu hướng tặng quà. Những món quà phổ biến nhất thường là tiền mặt và thẻ quà tặng của các trung tâm mua sắm. Ngoài ra còn có thể tặng những sản phẩm chăm sóc sức khoẻ như: nhân sâm, mật ong, hoa quả, ghế massage… hoặc đồ dùng hàng ngày như xà phòng, kem đánh răng… Ngoài ra có thể tặng thịt bò, hải sản và các loại đồ đóng hộp.

Trang phục truyền thống ngày tết Hàn Quốc

Hầu hết người Hang đều mặc trang phục truyền thống của dân tộc Hanbok (한복) vào những ngày này. Họ mặc Hanbok và thực hiện các nghi lễ cúng bái tổ tiên, chơi các trò chơi dân gian.

Nghi lễ và phương thức truyền thống trong ngày tết Hàn Quốc

Charye (차례) – Lễ cúng gia tiên

Ngày đầu tiên trong dịp Tết của người Hàn Quốc sẽ bắt đầu bằng nghi lễ tưởng niệm tổ tiên. Các gia đình sẽ bày biện những mâm cỗ đầy đủ trước bàn thờ tổ tiên. Sau đó, tất cả các thành viên trong nhà sẽ cúi lạy trước bàn nghi lễ để tỏ lòng biết ơn và cầu nguyện cho gia đình sự bình yên, hạnh phúc.

Charye (차례) – Lễ cúng gia tiên

Mâm cúng ngày Tết Hàn Quốc

Mâm cúng là một trong những truyền thống rất quan trọng của Tết Hàn Quốc. Mâm cỗ vào ngày đầu năm mới thường có khoảng 20 món ăn khác nhau rất cầu kỳ và mang những ý nghĩa riêng. Những món không thể thiếu trong mâm cúng ngày Tết là bánh tteok, bánh xèo, sườn om, miến trộn, các loại hoa quả như hồng khô, táo lê… Đặc biệt, tất cả các món sẽ được sắp xếp theo thứ tự rõ ràng và đặt dưới bài vị tổ tiên.

• Hàng 1: Trái cây. Trái cây màu đỏ đặt ở phía Đông, màu trắng ở phía Tây
• Hàng 2: Sikhye (rượu gạo) và các món làm từ rau củ
• Hàng 3: Các loại canh. Canh cá đặt ở phía Đông, canh thịt bò đặt ở phía Tây
• Hàng 4: Các món nướng, hấp hoặc các món bánh chiên. Món cá đặt ở phía Đông. Món thịt đặt ở phía Tây
• Hàng 5: Cơm và canh. Cơm đặt ở bên trái, canh đặt bên phải, bánh gạo đặt bên trái của phía mặt bên phải

Mâm cúng ngày Tết Hàn Quốc

Món ăn ngày Tết Hàn Quốc

Ngoài những nghi lễ đặc sắc, ẩm thực truyền thống Hàn Quốc trong dịp Seollal cũng không kém phần phong phú. Dù mâm cúng khá cầu kỳ nhưng món ăn không thể thiếu trong dịp này chính là tteokguk (떡국). Tteokguk là canh bánh gạo truyền thống được nấu từ bánh gạo, thịt bò, trứng và rau. 

Ngoài ra, nhiều gia đình cũng chọn thưởng thức món Manduguk (만둣국) trong ngày Tết. Món ăn này được nấu với mandu (bánh xếp) cùng nước tương, muối và hạt nêm. Một món ăn không kém phần phổ biến trong dịp Tết là bánh gạo (떡). Người Hàn Quốc thường ăn bánh Tteok trong ngày cưới, tiệc tùng và lễ hội.

Bên cạnh đó, trong dịp Tết, nhiều gia đình Hàn Quốc quây quần thưởng thức rượu gạo, trà omija (오미자), bulgogi (불고기), bánh tráng kếp đậu xanh, trà quế (수정과),…

Sebae (세배) – Nghi thức cúi lạy chào năm mới

Sebae có thể được xem là một nghi lễ quan trọng nhất và cũng rất độc đáo trong văn hóa người Hàn. Sebae theo tiếng Việt có nghĩa là “tuế bái”. Theo đó, những người nhỏ tuổi trong nhà sẽ mặc trang phục truyền thống là Hanbok và hành lễ cúi lạy với người lớn để thể hiện sự thành kính, chúc phúc năm mới. Sau đó, người lớn sẽ đáp lại bằng những lời chúc năm mới kèm theo phong bao lì xì phát lộc.

Sebae (세배) – Nghi thức cúi lạy chào năm mới

Đón lộc vào nhà

Trong những ngày này, nhà nhà đều treo Bokjori (복조리) trước cổng nhà với mong muốn nhận được phúc lộc quanh năm. Vào sáng mùng 1, nếu gọi được một người bán hàng rong Bokjori càng sớm thì càng nhận được nhiều tài lộc.

Các trò chơi dân gian ngày Tết Hàn Quốc

Yutnori (윷놀이)

Seollal là dịp để các gia đình tụ họp, tham gia các hoạt động mà trong năm họ không có thời gian để tham gia. Yutnori (윷놀이) là một trong những trò chơi dân gian phổ biến ở Hàn Quốc mỗi dịp Tết đến Xuân về.

Yutnori (윷놀이) là một trong những trò chơi dân gian phổ biến ở Hàn Quốc mỗi dịp Tết đến Xuân về.

Cách chơi Yutnori

• Yêu cầu 2 người hoặc 2 đội chơi. Người chơi sẽ tung 4 gậy yut lên để xác định các bước đi.
• Nếu có 1 cây mặt ngửa gọi là ‘do’ (도) thì được đi thêm 1 bước. 2 cây mặt ngửa gọi là “gae” (개) được đi 2 bước. 3 cây mặt ngửa gọi là’‘geol’ (걸) được đi 3 bước. 4 cây mặt ngửa gọi là ‘yut’ (윷) được đi 4 bước.
• Nếu không có cây nào ngửa thì gọi là ‘mo’ (모) được đi 5 bước.
• Nếu bắt được ngựa hay bò của đối phương sẽ được tung yut 2 lần.
• Cả 4 quân của người nào (đội nào) về đích trước thì chiến thắng.

Tuho (투호) – Trò chơi ném mũi tên

Một trò chơi dân gian cũng rất nổi tiếng ở xứ sở kim chi chính là Tuho. Hay còn gọi là trò chơi ném mũi tên. Người chơi đứng ở một khoảng cách nhất định để ném mũi tên vào một bình lớn. Người ném được nhiều mũi tên vào bình nhất là người chiến thắng.

Tuho ban đầu là trò chơi dành cho hoàng tộc và tầng lớp thượng lưu, nhưng giờ đây đã phổ biến hơn với mọi người dân Hàn Quốc.

Tuho (투호) – Trò chơi ném mũi tên

Yeonnaligi (연날리기) – Trò chơi thả diều

Diều của Hàn Quốc được làm từ giấy truyền thống của Hàn Quốc và cây tre. Diều có nhiều loại như diều cá đuối, diều bạch tuộc, diều vuông có lỗ tròn ở giữa,… Người Hàn chơi thả diều trong Tết Seollal vì họ nghĩ rằng thả diều thì vận xấu bay đi. Trên con diều viết những câu chữ cầu mong điều tốt và ngăn chặn những điều không may mắn. Người ta còn viết tên và ngày tháng năm sinh của mình lên diều rồi thả bay lên. Đây là truyền thống cầu mong sức khoẻ thông qua việc thả diều.

Ngoài ra còn có các trò chơi khác như: Jegichagi (제기차기 – Đá cầu), Neoltwiggi (널뛰기 – Bập bênh), Paengi Chigi (팽이치기 – Đánh quay),…

Cuối ngày, các thành viên trong gia đình sẽ cùng nhau xem phim hay các chương trình TV đặc biệt được phát sóng trong dịp Tết.

Yeonnaligi (연날리기) – Trò chơi thả diều

Jegichagi (제기차기) – Trò chơi thả diều

Jegichagi tương tự với trò đá cầu của Việt Nam. Nhưng về chất liệu làm nên quả cầu lại khác nhau. Jegi làm từ những đồng xu nhỏ được bọc lại bởi giấy hoặc vải. Ở Hàn Quốc đây không chỉ là một trò chơi dân gian mà còn được xem là một môn thể thao. Cách chơi cũng giống như trò đá cầu của Việt Nam. Có thể chơi cá nhân hoặc là chơi theo đồng đội, không giới hạn người chơi. Luật là tâng jegi bằng chân, nếu để jegi rơi xuống đất thì thua. Người hoặc đội nào tâng được nhiều hơn sẽ là người chiến thắng. Tùy vào các vùng miền cũng sẽ có những luật chơi khác nhau.

Ngoài ra còn có các trò chơi khác như: Neoltwiggi (널뛰기 – Bập bênh), Paengi Chigi (팽이치기 – Đánh quay)… Cuối ngày, các thành viên trong gia đình sẽ cùng nhau xem phim hay các chương trình TV đặc biệt được phát sóng trong dịp Tết.

Jegichagi (제기차기) – Trò chơi thả diều

Tín ngưỡng dân gian của người Hàn Quốc trong Seollal

Người Hàn Quốc quan niệm rằng nếu ngủ trong đêm giao thừa thì ngày hôm sau, lông mi sẽ bị bạc trắng và đầu óc kém minh mẫn. Chính vì thế, không ai ngủ vào thời điểm này. Họ thường đốt các thanh tre trong nhà nhằm xua đuổi tà ma quấy rối. Vì tương truyền rằng tiếng nổ của thanh tre sẽ làm cho lũ ma quỷ khiếp sợ mà bỏ chạy.

Không chỉ vậy, họ còn cho rằng những hồn ma sẽ lên trần thế vào dịp năm mới để đánh cắp giày. Những linh hồn này sẽ tìm đến các đôi giày vừa chân, mang đi may mắn cả năm của chủ nhân chiếc giày đó. Vì lẽ đó, vào dịp Tết, người Hàn Quốc thường giấu giày của mình vào nơi mà họ cho là an toàn nhất.

Hoạt động du xuân trong dịp Tết Nguyên Đán

Thật khó để có được một kỳ nghỉ dài ngày trong một cuộc sống đầy bận rộn. Vì thế người Hàn thường dành thời gian nghỉ Tết để đi du lịch. Họ đến các khu trượt tuyết, ghé thăm các làng truyền thống, tham quan bảo tàng, cung điện,… và xem các chương trình biểu diễn.

Tuy chỉ diễn ra trong 3 ngày từ ngày 30 đến ngày mồng 2 nhưng ngày Tết ở Hàn Quốc là một trong những ngày lễ quan trọng nhất. Dịp Tết Seollal mang đến một không khí bình yên và vui tươi cho người dân Hàn Quốc. Những lễ nghi trong phong tục đón Tết của người dân nơi đây đều hướng đến sự sum họp và cầu mong một năm mới bình an, may mắn đến với gia đình

Gợi ý cho bạn 

• Những điều cần biết về Panchan Hàn Quốc
• Lý do Mugunghwa là quốc hoa của Hàn Quốc? 
• Giải mã sức hút của Bingsu Hàn Quốc
• Văn hóa Honjok 
• Obangsaek – Triết lý ngũ phương sắc Hàn Quốc len lỏi trong đời sống
• Danh sách 14 Di sản văn hóa Hàn Quốc được UNESCO công nhận 
• Bojagi: Nghệ thuật vải bọc đồ đáng quý của người Hàn 

CÔNG TY CỔ PHẦN TƯ VẤN DU HỌC VÀ THƯƠNG MẠI VJ 

• Địa chỉ: T4-BT1-L4 Khu đô thị Intracom1, P. Trung Văn, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
• Trung tâm đào tạo: T19-BT1-L4 Khu đô thị Intracom1, P. Trung Văn, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
• Chi nhánh HCM: Số 43 đường Tiền Lân 14, Bà Điểm, Hooc Môn, TP HCM
• Phone: 092.405.2222
• Mail: mkt.vjvietnam@gmail.com
• Website: https://vjvietnam.com.vn/